6 Δεκεμβρίου 2013

Διάλυση της δημόσιας ψυχικής υγείας: Ώρα μηδέν!


Σε μια συγκυρία οικονομικής κρίσης όπου οι περισσότερες κοινωνικές ομάδες πιέζονται προς τα κάτω και βλέπουν μέρα με τη μέρα το βιωτικό τους επίπεδο να χειροτερεύει, είναι αυτονόητο ότι οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες χρειάζονται περισσότερη στήριξη. Παρ΄όλ' αυτά η βάρβαρη πολιτική του νεοφιλελευθερισμού που ακολουθείται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έβαλε πριν λίγες εβδομάδες στο στόχαστρο για ακόμα μία φορά την ψυχική υγεία. Μετά τις περικοπές στους μισθούς των εργαζομένων στην ψυχική υγεία και τις απολύσεις, ο κλάδος δέχεται μια ακόμα επίθεση με το κλείσιμο δομών των μεγαλύτερων ψυχιατρικών νοσοκομείων στη χώρα. Δρομοκαϊτειο, Δαφνί, Αιγηνίτειο,  Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, και Ψυχιατρείο Τρίπολης θα βάλουν λουκέτο ως το 2015 στα πλαίσια του προγράμματος '' Ψυχαργώς'' για την αποασυλοποίηση. 



Όμως η αιτία δεν είναι τόσο ''αγνή'' όσο φαίνεται.
Ήδη ανακοινώθηκε η κατάργηση του κλάδου των οδηγών στα νοσηλευτικά ιδρύματα, ενώ έπονται απολύσεις και διαθεσιμότητες στον κλάδο των ψυχολόγων. Δομές ψυχικής υγείας που συνεργάζονται με τα παραπάνω ιδρύματα είτε θα βάλουν λουκέτο ( 18 Άνω) είτε θα συρρικνωθούν σημαντικά. Ταυτόχρονα εκατοντάδες ασθενείς πετάγονται κυριολεκτικά στο δρόμο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Δρομοκαϊτείου όπου 80 ασθενείς θα πρέπει μέχρι τις 31/12/2013 να έχουν εγκαταλείψει το ίδρυμα. Το σχετικό έγγραφο βεβαίως αναφέρει πως οι ψυχικά ασθενείς θα μεταφερθούν σε ξενώνες και οικοτροφεία, δηλαδή σε δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης που λειτουργούν υπό την αιγίδα του Ψυχιατρείου ή Μη Κυβερνητικών Οργανώσων (ΜΚΟ). Ωστόσο, σύμφωνα με εργαζόμενους στον χώρο της ψυχικής υγείας, πρόκειται για ένα εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, εγχείρημα, αφενός λόγω της μικρής διαθεσιμότητας κενών θέσεων στις εξωτερικές δομές, αφετέρου λόγω της βαριάς κατάστασης των ασθενών.
Είναι γεγονός ότι η διαδικασία της αποασυλοποίησης στη χώρα μας έχει μείνει στη μέση και υπάρχει πολλή δουλειά ακόμα να γίνει. Είναι όμως ταυτόχρονα πασιφανές ότι με αυτές τις πολιτικές βίαιης κατάργησης των δομών και με την ανετοιμότητα και την ανεπάρκεια τόσο σε υποδομές όσο και σε προσωπικό στο χώρο της επανένταξης αυτή η κίνηση του Υπ. Υγείας ένα μόνο στόχο έχει: να διαλύσει τη δημόσια ψυχική υγεία και να εξυπηρετήσει ιδιωτικά συμφέροντα. Αλλιώς πώς να ερμηνευθεί το λουκέτο στο 18ΑΝΩ, η επικείμενη συγχώνευση του ΚΕΘΕΑ με τον ΟΚΑΝΑ, οι διαθεσιμότητες που έχουν ανακοινωθεί σε φορείς ψυχικής υγείας που δραστηριοποιούνται στον τομέα της επανένταξης και κοινωνικής αποκατάστασης; Η ίδια πολιτική που δημιουργεί την τοξικομανία, το άγχος, την κατάθλιψη, η ίδια πολιτική είναι αυτή που πετάει τους ασθενείς στο δρόμο, που μετακυλά το κόστος της θεραπείας στις πλάτες των ασθενών!
Η κατάσταση αυτή δεν πρέπει να μας αφήνει απαθείς. Ως μέλη αυτής της κοινωνίας αλλά και ως μελλοντικοί ψυχολόγοι πρέπει να πάρουμε θέση για τα πράγματα, να σταθούμε στο πλευρό των εργαζομένων και των ασθενών και να στηρίξουμε τις κινητοποιήσεις και τις δράσεις τους. Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να υλοποιηθεί από κανέναν άλλον παρά από τα μέλη της ίδιας της κοινότητας της ψυχικής υγείας!