16 Φεβρουαρίου 2016

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ «ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ» : ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΣΕ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ

Η ιστορική αναδρομή…
Το τμήμα μας, στην λαμπρή και ένδοξη ιστορία του, προσέφερε δωρεάν μεταπτυχιακά προγράμματα για τους φοιτητές του, αλλά και για φοιτητές άλλων πανεπιστημίων, είτε της Ελλάδας, είτε του εξωτερικού. Ήταν άλλωστε και η νομοθεσία έτσι που δεν διευκόλυνε την επιβολή διδάκτρων στο δημόσιο-δωρεάν πανεπιστήμιο. Όμως το 2011 η κατάσταση άλλαξε με τον νόμο Διαμαντοπούλου. Έπειτα ήρθαν το 2014 οι «Οργανισμοί Λειτουργίας των ιδρυμάτων». Με αυτά τα «νομοθετήματα», άνοιξε το νομικό παραθυράκι για την δημιουργία μεταπτυχιακών με δίδακτρα, στην λογική της αυτοχρηματοδότησης των πανεπιστημίων με «ιδίους πόρους». Άλλωστε, η, κατά την ενδιάμεση τριετία, μείωση του προϋπολογισμού για τα πανεπιστήμια κατά 80%, δεν είναι τυχαία για τις εξελίξεις…
Έτσι είχαν τα πράγματα. Μέχρι που…
Όπως έγινε γνωστό πριν μερικές μέρες, οι καθηγητές του Τομέα Αρχαιολογίας του τμήματός μας, αποφάσισαν μέσα στις γιορτές (γιατί οι καθηγητές συνηθίζουν να παίρνουν τέτοιες αποφάσεις όταν οι φοιτητές δεν έχουν δυνατότητα ενημέρωσης και αντίδρασης) να δημιουργήσουν ένα νέο μεταπτυχιακό επί πληρωμή. Πρωτεργάτης σε αυτή την απόφαση, ήταν η περιβόητη κυρία Ματζουράνη, γνωστή για τον αγώνα της υπέρ του νόμου Διαμαντοπούλου. Το νέο ξενόγλωσσο μεταπτυχιακό Προϊστορικής Αρχαιολογίας, θα περιλαμβάνει μονοετές πρόγραμμα σπουδών (σε αντίθεση με όλα τα κανονικά μεταπτυχιακά του τμήματός μας) και υποτίθεται ότι θα απευθύνεται σε φοιτητές του εξωτερικού.
Ποιά είναι όμως η «ιστορική πραγματικότητα» ;
Η Πραγματικότητα είναι ότι το συγκεκριμένο μεταπτυχιακό θα είναι ένα «μεταπτυχιακό της αγοράς». Δηλαδή καθορίζεται από την ζήτηση, χωρίς επαρκές χρονικό πλαίσιο και έρχεται να ενισχύσει το φαινόμενο των μονοετών μεταπτυχιακών που κατακλύζουν την αγορά εργασίας, υποβαθμίζοντας τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων, πόσο μάλλον εφόσον το μεταπτυχιακό αυτό αν και μονοετές και παρότι δεν θα προσφέρει αντίστοιχη κατάρτιση με το προπτυχιακό πρόγραμμα μας θα έχει μεγαλύτερη αναγνώριση! Και παρά τις δηλώσεις των καθηγητών, δεν υπάρχει καμία απολύτως δέσμευση ότι το μεταπτυχιακό αυτό θα απευθύνεται σε αλλοδαπούς φοιτητές. Δεν υπάρχει καμία απολύτως δέσμευση ότι τέτοια μεταπτυχιακά δεν θα αρχίσουν να γενικεύονται σαν φαινόμενο.
Υπάρχει όμως και μια άλλη, μακράν πιο ζοφερή εξέλιξη. Όπως έχει συμβεί και σε άλλα τμήματα της σχολή μας, όπως για παράδειγμα στο τμήμα ψυχολογίας, η εισαγωγή των διδάκτρων γίνεται στην αρχή με «ειδικά μεταπτυχιακά, με όρους, με δεσμεύσεις», μετά όμως γενικεύεται, καθώς τα  «ειδικά μεταπτυχιακά» ενσωματώνονται στο κανονικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών. Αποτέλεσμα; Στην ψυχολογία ένα βασικό μεταπτυχιακό κλινικής να έχει 9.000 ευρώ δίδακτρα. Και καθώς αυτά είναι χρηματοδοτούμενα «από ιδίους πόρους», πριμοδοτούνται έναντι των δωρεάν μεταπτυχιακών με αποτέλεσμα να κυριαρχούν στο πρόγραμμα προσφερόμενων. Η δημιουργία αυτού του ξενόγλωσσου μεταπτυχιακού αποτελεί τον δούρειο ίππο για την γενικευμένη επιβολή διδάκτρων.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι η συγκεκριμένη κίνηση έχει δημιουργήσει και αντιδράσεις ανάμεσα και στους ίδιους τους καθηγητές, καθώς πολλοί καθηγητές έχουν εκφράσει προβληματισμούς για αυτήν την ενέργεια. Η σκληρή πραγματικότητα εν τέλει, είναι ότι όσο συνεχίζεται η πρωτοφανής υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων, τόσο περισσότερο οι διοικήσεις των πανεπιστημίων αποδέχονται τη λογική λειτουργίας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Όπως άλλωστε έλεγε και ο γνωστός νεοφιλελεύθερος οικονομολόγος Μίλτον Φρίντμαν, «το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις για να ιδιωτικοποιήσεις μια δημόσια δομή, είναι να κόψεις την χρηματοδότηση».

Το ερώτημα λοιπόν είναι, εάν σαν ακαδημαϊκή κοινότητα και πιο συγκεκριμένα σαν φοιτητές, θα αποδεχτούμε την λογική της αυτοχρηματοδότησης και των διδάκτρων ή αν θα αγωνιστούμε συλλογικά για δημόσια δωρεάν παιδεία και κρατική χρηματοδότηση των ιδρυμάτων!

η συνέχεια εδώ...